Herbata Czarna liściasta

Napój ten jest chyba doskonale znany każdemu. Zachwyca intensywnym smakiem oraz aromatem, a jego historia zaczęła się w Chinach na wiele lat przed naszą erą. Dobra herbata czarna – bo o niej mowa – jest niezwykle uniwersalna i gości na naszych stołach każdego dnia. Niektórzy zaczynają od niej dzień, inni z kolei nie wyobrażają sobie zakończenia posiłku bez filiżanki tego gorącego naparu. Napój ten znany jest także jako herbata zwykła lub ciemna.

Czym charakteryzuje się czarna herbata?

W Chinach stosowane jest inne nazewnictwo wobec tego napoju, tj. nie czarny, ale czerwony. Skąd ta różnica? W Europie oceniamy go po kolorze suszu, który jest ciemny. Natomiast chińska nazwa odnosi się do barwy naparu. Co ciekawe, dobra herbata zwykła przez kilka lat zachowuje swoje doskonałe właściwości (smak i aromat). A to zdecydowanie wyróżnia ją na tle innych gatunków. Najczęściej pijemy ją na gorąco, aczkolwiek stanowi też świetną bazę do napojów zimnych i mrożonych. Można dodawać ulubione syropy, owoce, przyprawy i nie tylko. Możliwości są praktycznie nieograniczone.

Po czym poznać dobrą herbatę czarną?

Susz suszowi nierówny. Warto dobrze się mu przyjrzeć przed dokonaniem zakupu. Liście w danej mieszance powinny być podobnej wielkości oraz o ciemnym kolorze, bez dodatku pyłu czy kawałków krzewu. Przydatnym kryterium jest również etap rozwoju liści. Podczas pierwszych zbiorów w sezonie są one mniej rozwinięte, a tym samym nie ulegają kruszeniu w procesie fermentacji i mają bardziej delikatny smak. Natomiast te z późniejszych okresów będą już bardziej wyraziste. Które są lepsze? To już zależy od indywidualnych preferencji. Warto przy tym pamiętać, że dobra, czarna herbata to taka, której susz możemy od razu ocenić. Dlatego polecamy odmiany liściaste, a nie zwykłe, ekspresowe zamknięte w torebkach.

Należy również zwrócić szczególną uwagę na sposób przechowywania. Dobra, ciemna herbata zwykła na długo zachowa świetne właściwości, o ile nie będzie narażona na wpływ wilgoci oraz promieni słonecznych. Dlatego najlepiej trzymać czarny susz w szczelnie zamkniętym pojemniku w suchym miejscu.

W kulturze zachodniej, gdy mówi się ogólnie o herbacie, często mają na myśli czarną herbatę. Nawet popularne mieszanki English Breakfast i Earl Grey są wytwarzane z liści czarnej herbaty. Kontrastuje to z kulturą Wschodu - w krajach takich jak Chiny i Japonia - gdzie herbata zazwyczaj po pierwsze odnosi się do zielonej herbaty.

Przetwarzanie herbaty czarnej

Aby zrozumieć, dlaczego i kiedy (oprócz koloru) czarna herbata jest czarna, a zielona, należy wiedzieć, że cała herbata pochodzi z tej samej rośliny - Camellia sinensis . To różnorodność krzewu herbacianego i sposób przetwarzania liści rośliny decyduje o tym, czy herbata stanie się czarna czy zielona.

Odmiany czarnej herbaty

Camellia sinensis assamica to odmiana krzewu herbacianego o większych liściach, która jest zwykle używana do produkcji czarnej herbaty. Pochodzi z dystryktu Assam w Indiach, rośnie w ciepłym, wilgotnym klimacie i jest obfity w lasach subtropikalnych.

Camellia sinensis sinensis to odmiana o mniejszych liściach pochodząca z Chin, która jest zwykle używana do produkcji herbat zielonych i białych. Wyewoluował, jako krzew rosnący w słonecznych rejonach o suchszym, chłodniejszym klimacie. Dobrze rozwija się w regionach górskich, ponieważ ma wysoką tolerancję na zimno.

Z tych odmian Camellia sinensis wyewoluowały z czasem różnych odmian, ale technicznie rzecz biorąc, każdy rodzaj herbaty - biała, zielona, żółta, oolong, czarna lub pu-erh - może być zrobiony z liści dowolnej rośliny Camellia sinensis.

Utlenianie

To, co odróżnia czarną herbatę od zielonej, polega na tym, że podczas procesu produkcji liście herbaty ulegają całkowitemu utlenieniu, zanim zostaną poddane obróbce termicznej i wysuszeniu. Podczas utleniania tlen oddziałuje na strukturę komórką krzewu herbacianego, nadając liściom intensywny ciemnobrązowy lub czarny kolor, z którego słyną czarne liście herbaty. Utlenianie zdecydowanie zmienia również charakter smakowy czarnej herbaty. Powoduje dodanie nut słodowych, owocowych lub nawet wędzonych, w zależności od herbaty.

Natomiast podczas przetwarzania liści zielonej herbaty są one utleniane w minimalnym stopniu. Po zebraniu są szybko podgrzewane i suszone, aby zapobiec zbyt dużemu utlenianiu, które spowodowałoby brązowienie zielonych liści i zmianę ich świeżo zebranego smaku..

Czarna herbata jest zwijana natychmiast po wyschnięciu, aby pomóc w szybkim rozpoczęciu procesów utleniania. Liście są następnie w pełni utleniane przed wysuszeniem, dzięki czemu uzyskują ciemny kolor i bogaty smak.

herbata czarna lisciasta w kubku

Rodzaje czarnej herbaty

Czarna herbata jest uprawiana i przetwarzana na całym świecie w różnych regionach geograficznych i klimatach. Trzech największych producentów czarnej herbaty to Indie, Sri Lanka i Afryka. W rzeczywistości połowa światowej produkcji herbaty pochodzi z Indii. Niektóre z najpopularniejszych stylów czarnej herbaty pochodzących z tych krajów o największej produkcji to:

Assam:

Region Assam w Indiach jest największym regionem uprawy herbaty na świecie. Deszczowy, tropikalny klimat wytwarza herbatę znaną ze swoich śmiałych i słodowych właściwości, które dobrze znoszą mleko i cukier.

Darjeeling:

Uprawiana w górzystym regionie Indii, produkującym herbatę, Darjeeling jest bardziej miękką, bardziej delikatną herbatą czarną. Darjeeling jest często używany, jako baza herbaty w popularnym indyjskim napoju korzennym, Masala Chai.

Plantacja herbaty krzewy Indie

Droga górska przez plantacje herbaty Darjeeling. Indie.

Cejlon:

Znaczna część gospodarki Sri Lanki zależy od ponad pół miliona akrów plantacji herbacianych, które rozciągają się od chłodnych i górzystych po wilgotne i tropikalne. Większość eksportu herbaty ze Sri Lanki to herbata czarna, znana, jako Cejlon. Herbaty cejlońskie mogą się różnić w zależności od miejsca, w którym rosną, ale ogólnie wiadomo, że są mocne i rześkie z nutą przypraw.

Herbata plantacja Sri Lanka

Zielone plantacje herbaty w słoneczny dzień w Sri Lance

Kenia:

Początek XX wieku Kenia zaczęła produkować herbatę na dużą skalę, szybko się nauczyła i obecnie prowadzi prym w Afryce w stylu produkcji herbaty, produkując i eksportując głównie czarną herbatę.

Wybierając czarną herbatę do picia, pamiętaj, że nie wszystkie czarne herbaty smakują tak samo. Podobnie jak w przypadku dobrego wina, istnieje tak wiele zmiennych, które nadają poszczególnym czarnym herbatom własne specyficzne profile smakowe, od miejsce, w którym było uprawiane, czy rosło w pobliżu innych upraw, które miały wpływ na jego smak (np. Krzewy róż lub krzewy kawy), jakiego rodzaju klimat, w jakim rosła, czy był nawożony naturalnie lub chemicznie, jak długo liście były poddawane procesowi utleniania podczas przetwarzania, jaką obróbkę cieplną zostały poddane obróbce cieplnej, aby zatrzymać utlenianie i czy pozostawiono je w całości czy też mniejsze rozdrobnione listki (herbaty łamane)

Krajobraz plantacji herbaty Nairobi Kenia Afryka

Krajobraz plantacji herbaty Nairobi Kenia Afryka

 

Ogólnie czarna herbata jest mocniejsza niż zielona herbata. Czarna herbata parzona może mieć kolor od bursztynowego do czerwonego do ciemnobrązowego, a jej profil smakowy może wahać się od pikantnego do słodkiego, w zależności od tego, jak długo była utleniana i jak była poddawana obróbce termicznej. Czarna herbata ma zazwyczaj bardziej cierpki i gorzki smak niż zielona herbata, ale przy prawidłowym zaparzeniu powinna być gładka i aromatyczna.

Niektóre typowe cechy używane do opisania ogólnego profilu smakowego kategorii czarnej herbaty obejmują słodowy, wędzony, rześki, ziemisty, przyprawowy, orzechowy, metaliczny, cytrusowy, karmelowy, skórzany, owocowy, słodki i miodowy.

 Jeśli zaczniesz lub pijesz już czarną herbatę o poranku to zauważysz, że zahamuje ona rozwój infekcji oraz wpłynie na wzmocnienie układu immunologicznego. Liście herbaciane są doskonałym naparem  rozgrzewającym ale i gaszącym pragnienie. Wyjątkowa i  smakuje wyśmienicie podawana z miodem i cytryną lub z sokiem imbirowym.

Właściwości herbaty czarnej:

  • Działa pobudzająco dzięki dużej zawartości teiny
  • Po zaparzeniu posiada antybakteryjne działanie w układzie pokarmowym
  • Wzmaga wydzielanie soków trawiennych. 
  • Fluor zawarty w herbacie w jakimś  stopniu chroni zęby przed próchnicą,
  • Zmniejsza ciśnienie krwi, przez co również wystąpienie chorób serca.
  • Flawonoidy zawarte w herbacie przeciwdziałają zakrzepom krwi oraz wzmacniają naczynia krwionośne
  • Zawiera dużo garbników, które są wydzielane podczas długiego parzenia, zmniejszające ryzyko zachorowania na niektóre rodzaje raka. (Uwaga długie parzenie sprawia że herbata jest cierpka)
  • Herbata czarna z dodatkiem cytryny* i miodu** działa napotnie, co pomaga w wygrzaniu organizmu i zwalczaniu infekcji.

Herbata z cytryną czy bez?*

Jak kto lubi! ale jeśli z cytryną to warunkiem jest dodanie jej po oddzieleniu liści herbaty od naparu. Szkodliwy związek Glinu powstaje wyłącznie, jeśli sok z cytryny dodamy do kubka w którym znajdują się fusy. Jeśli dodamy cytrynę lub sok z cytryny do naparu bez liści herbaty reakcja nie zajdzie, a co za tym idzie przeniknięcie szkodliwych związków do organizmu nam nie grozi.

czarna herbata z cytryną

Kiedy i jak dodawać miód do herbaty?**

Od dawien dawna wiadomo, że herbata z miodem posiada właściwości lecznicze. Gdy dopada nas  grypa lub odczuwamy symptomy przeziębienia, okropny katar, kaszel, ból gardła czy chrypka. Miód dodany do herbaty podnosi odporność organizmu. Na pewno to wiesz, ale dla przypomnienia miód w temp.powyżej 40 ºC traci swoje właściwości mineralne i przeciwbakteryjne. Ale żeby nie przynudzać i jak to mówią płyńmy do brzegu...

Więc kiedy? Woda od zagotowania powoli traci temperaturę, więc po zalaniu jej do kubka z herbatą obniży  jej temp. o kilka stopni więc biorąc te czynniki dodajemy miód dopiero po ok. 15 min. od zagotowania wody. Czas ten możesz trochę skrócić i na przykład zaparzyć herbatę w dzbanku żeliwnym czy ceramicznym i po zaparzeniu gotowy napar dopiero przelać do kubka czy filiżanki, na pewno to skróci czas oczekiwania, bo każde naczynie obniży temp. naparu i miód możesz dodać wcześniej po osiągnięciu  temperatury prawidłowej. Zawsze też możesz skorzystać z pomocy termometru do herbaty.

Jak zaparzyć czarną herbatę? Zalecany sposób parzenia:

Wsyp jedną  łyżeczkę herbaty do zaparzacza, sitka lub filtra na filiżankę, liście zalej wodą o temperaturze 95ºC (woda zaraz po przegotowaniu). Zalecamy czas zaparzania tej odmiany herbaty to ok. 3 minuty, następnie po tym czasie należy oddzielić liście od naparu.

 Ważne! użyj zawsze świeżej wody nie zalewaj herbaty wodą już wcześniej raz zagotowaną.

Jak poznać czy herbata się prawidłowo zaparzyła?

To zobaczysz naocznie i jest bardzo proste. Na jej powierzchni zobaczymy charakterystyczną pianę, a napar będzie miał pełny, intensywny smak i głęboki aromat. Nie wyczuwalna też jest w niej gorycz.

herbata liściasta czarna

 

Jak jeszcze możesz wykorzystać napar i liście czarnej inaczej niż do picia?

  • Mocny napar z czarnej herbaty to naturalny barwnik i możesz wykorzystać na wiele sposobów, choćby przyciemnić drewniane meble. Wykorzystując te właściwości czarnej herbaty możesz oczyścić zabrudzone powierzchnie z brudu, napar nadaje meblom połysk. Wystarczy  przetarciu szmatką zamoczoną w mocnej herbacie, a później tylko osuszyć mebel.
  • Zaparzone liście czarnej herbaty możesz ponownie wykorzystać także do farbowania białego płótna, tkanin zmieniając jego barwę. Metoda często stosowana przez fotografów do barwienia tła fotograficznego.
  • Herbaciane liście w naturalny sposób pochłaniają nieprzyjemne zapachy. Zaparzone np.; w filtrach papierowych wystarczy umieścić je w miejscach, w których na ogół pojawia się niepożądane zapachy w lodówce, pod zlewem, przy koszu na śmieci. Herbata pochłonie nieprzyjemną woń.

Jeszcze w nie tak w dawnej przeszłości nasze babcie stosowały napar z czarnej herbaty do  naturalnego przyciemniania/ farbowania włosów. Po tym zabiegu wychodzi naturalny pogłębiony kolor brązu, a siwe włosy udało się ukryć.

 
do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl